چهار شعبان، ولادت حضرت ابوالفضل، روز جانباز
حضرت عباس(ع) در چهارم ماه شعبان سال بيست و ششم هجري در مدينه به دنيا آمد. او فرزند بزرگ ام البنين و پسر چهارم اميرالمؤمنين(ع) بود. مادر او فاطمه حزام بن خالد از قبيله كلاب است. تاريخ گواهي مي دهد كه پدران و دايي هاي ام البنين در دوران قبل از اسلام جزو دليران عرب محسوب مي شده و مورخان آنان را به دليري در هنگام نبرد ستوده اند. افزون بر اين، آنان علاوه بر شجاعت و قهرماني، سالار و بزرگ و پيشواي قوم خود نيز بوده اند.
ام البنين در حماسه كربلا چهار فرزند خود به نامهاي عباس، جعفر، عبدا… و عثمان را به پيشگاه الهي هديه كرد و خود طلايه دار پيام آوران كربلا پس از حضرت زينب(س) شد.
حضرت عباس(ع) نيز يكي از آزادگان است. در مورد شمايل آن حضرت، ابوالفرج اصفهاني در مقاتل الطالبين گفته: «عباس بن علي مردي خوش صورت و زيباروي بود، به او قمر بني هاشم نيز مي گفتند و پرچمدار لشكر امام حسين(ع) در روز عاشورا بود. نام آن حضرت را امام علي(ع) انتخاب كرده است و عباس صيغه مبالغه از ماده عبس است كه به معني هم شدن و گرفتگي صورت است، به مضمون «الاسماء تنزل من السماء» يعني اسامي از آسمان نازل مي شود و خداوند در اسم گذاري فرزند الهام مي فرمايد و اسامي اشخاص اغلب منطبق با احوال و اوصاف مسماست، آن حضرت نيز چون به مفاد اشداء علي الكفار بر دشمنان حق عبوس و در جنگ، غيور و مهيب بود، لذا مسما به اسم عباس شده است.(2)
حضرت ابوالفضل(ع) نه فقط برادر جسماني حضرت امام حسين(ع) بود، بلكه برادر ايماني و روحاني آن حضرت نيز بوده است. روي همان اصل و قاعده اي كه پيغمبراكرم(ص) و حضرت علي(ع) از نور واحد بودند و مكرر پيغمبر(ص) به آن وجود مقدس «انت اخي في الدنيا و الاخره» مي فرمود. اين اخوت و برادري لازمه اش تساوي و برابري آن دو در جميع جهات و درجات نيست. مقام امامت بالاتر، و ابوالفضل(ع) تابع امام بوده است. (3) حضرت عباس(ع) را اين افتخار او بس كه فرزند امام علي اميرالمؤمنين(ع) يعني دارنده تمام فضايل دنياست.(حیدری)
اعمال روز چهارم ماه شعبان (روز ولادت حضرت عباس)